(1) “Το Μάτι, η Δικαιοσύνη και το Δίκαιο”. (2) Μάτι: Εξαγοράσιμες οι ποινές φυλάκισης στους 6 καταδικασθέντες – Σφοδρές αντιδράσεις. (3) Αναφορά στην εκδίκαση του αεροπορικού δυστυχήματος της “Ηλιος”

(1) “Το Μάτι, η Δικαιοσύνη και το Δίκαιο”

Του Κώστα Γιαννακίδη από την ιστοσελίδα Protagon.gr, 29.4.2024

Να έχουμε μπροστά μας μια εκατόμβη νεκρών και η Δικαιοσύνη να χαϊδεύει όσους βρίσκονται στο εδώλιο; Ναι. Γιατί στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δικαιοσύνη όπως την αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, αλλά Δίκαιο. Οταν έχεις χάσει τον άνθρωπό σου, στα μάτια σου είναι όλοι ένοχοι. Ενδεχομένως να είναι και στη συνείδηση της κοινωνίας. Ομως η Δικαιοσύνη λειτουργεί αλλιώς

Πηγή: Protagon.gr: https://www.protagon.gr/apopseis/to-mati-i-dikaiosyni-kai-to-dikaio-44342928642

Η δικαστική απόφαση για την τραγωδία στο Μάτι προκάλεσε την οργή των ανθρώπων που έχασαν μέλη της οικογένειάς τους. Ενοχοι κρίθηκαν επιχειρησιακά στελέχη της Πυροσβεστικής καθώς και ο άνθρωπος από την αυλή του οποίου ξεκίνησε η πυρκαγιά.

Ανθρωποκτονία από αμέλεια. Πλημμέλημα. Λογικά κανένας δεν πρόκειται να μπει στη φυλακή. Ο νέος Ποινικός Κώδικας, που σε στέλνει έστω για λίγο στη φυλακή για βαριά πλημμελήματα, θα ισχύει από την Τετάρτη. Ουσιαστικά το δικαστήριο έκρινε τους χειρισμούς κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς χωρίς να εντοπίσει ευθύνες στους αιρετούς πολιτικούς προϊσταμένους. Οι κατηγορούμενοι αυτοδιοικητικοί παράγοντες αθωώθηκαν. Και αυτό συνέβη επειδή το δικαστήριο εξέτασε τα αντικειμενικά στοιχεία που αφορούν την επιχειρησιακή δράση, όσα συνέβησαν δηλαδή στο πεδίο της τραγωδίας. Ολα τα υπόλοιπα, τα περί επιμελητείας και διοικητικής καθοδήγησης περιέχουν το στοιχείο του υποκειμενισμού. Για να το πούμε πιο απλά, είναι δύσκολο να τεκμηριώσεις ευθύνη του αυτοδιοικητικού άρχοντα για την επιχειρησιακή ανεπάρκεια υπηρεσιών που δεν ελέγχονται από τον ίδιο. Ακόμα και στη δίκη για τις πλημμύρες στη Μάνδρα, η Ρένα Δούρου αθωώθηκε. Καταδικάστηκαν οι έχοντες την άμεση υπηρεσιακή ευθύνη.

Αυτό δεν μπορεί να γίνει εύκολα αποδεκτό από τους συγγενείς των θυμάτων. Ισως και από το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας. Να έχουμε μπροστά μας μία εκατόμβη νεκρών και η Δικαιοσύνη να χαϊδεύει όσους βρίσκονται στο εδώλιο; Ναι. Γιατί στην πραγματικότητα δεν υπάρχει δικαιοσύνη όπως την αντιλαμβάνονται οι άνθρωποι, αλλά Δίκαιο. H δικαιοσύνη έχει ανθρώπινη διάσταση. Το Δίκαιο έχει κρατική. Και οι δύο έννοιες δεν συναντώνται πάντα στις αίθουσες των δικαστηρίων ή στις αποφάσεις της έδρας. Σε κάποιες περιπτώσεις δε, στέκονται η μία απέναντι στην άλλη. Οταν έχεις χάσει τον άνθρωπό σου, στα μάτια σου είναι όλοι ένοχοι. Από την κορυφή μέχρι τη βάση της πυραμίδας που εκφράζει το κράτος και τους μηχανισμούς του. Ενδεχομένως να είναι και στη συνείδηση της κοινωνίας που βρίσκεται στο πλευρό σου. Ομως η Δικαιοσύνη λειτουργεί αλλιώς.

Τώρα εδώ μπορούν να ειπωθούν πολλά. Ας πούμε ότι το σύστημα διαρθρώθηκε και λειτουργεί με τέτοιον τρόπο ώστε να μην ξεχειλίζει το ποτήρι με τις ευθύνες, να μένει πάντα κάπου στη μέση και να προστατεύονται οι υψηλά ιστάμενοι. Οι ευθύνες να βαραίνουν πάντα τους κρίκους που βρίσκονται προς το τέλος της αλυσίδας. Η θέση αυτή δεν είναι ακριβής, αλλά δεν τη λες και εντελώς λανθασμένη καθώς αντικατοπτρίζει και την αντίληψη που έχει η κοινωνία για τις διακρίσεις στην απονομή Δικαιοσύνης.

Και έτσι έχουμε μπροστά μας ένα παράδοξο. Η δικαστική απόφαση να είναι συνεπής και ακριβής ως προς το γράμμα του νόμου, αλλά το πνεύμα της να αφήνει ένα αίσθημα πικρίας και αδικίας, να προκαλεί οργή. Ομως, αλήθεια, υπάρχει απόφαση ή ποινή που να εξάλειφε αυτά τα αισθήματα από το θυμικό των συγγενών; Οταν έχεις χάσει έτσι τον άνθρωπό σου, τίποτα δεν καταπραϋνει τον πόνο σου και καμία απόφαση δεν δικαιώνει την οργή σου.

Πηγή: Protagon.gr

<><><><><><><><><><>

(2) Μάτι: Εξαγοράσιμες οι ποινές φυλάκισης στους έξι καταδικασθέντες – Σφοδρές αντιδράσεις.

Καθημερινή, 29.4.2024

Πηγή: https://www.kathimerini.gr/society/563004280/mati-exagorasimes-oi-poines-fylakisis-stoys-exi-enochoys-afethikan-eleytheroi

[Απαίτηση είναι οι δικαστές να δικάζουν σύμφωνα με τους νόμους και όχι σύμφωνα με το δημόσιο αίσθημα. Εφόσον δεν τίθεται θέμα κακοδικίας, αν θεωρούμε τις αποφάσεις τους υπερβολικά ήπιες θα πρέπει να απαιτήσουμε από τη Βουλή να αυστηροποιήσει τους νόμους. Στην προκειμένη περίπτωση τα κρίσιμα ερωτήματα είναι (1), εάν υπήρχαν αποδεικτικά στοιχεία για να καταδικαστούν οι αθωωθέντες, τα οποία δεν ελήφθησαν υπόψη και (2), εάν οι ποινές που επιβλήθηκαν στους καταδικασθέντες θα έπρεπε να ήταν πιο αυστηρές, με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία που τέθηκαν υπόψη του δικαστηρίου.]

<><><><><><><><>

[(3) Οι δικαστές οφείλουν να δικάζουν με βάση το νόμο και όχι το δημόσιο αίσθημα

Συνοπτική αναφορά στην εκδίκαση του αεροπορικού δυστυχήματος της “Ήλιος”

Στις 14 Αυγούστου 2005 συνετρίβη στο Γραμματικό το αεροσκάφος της εταιρείας «Ήλιος», που κατευθυνόταν από τη Λάρνακα στην Αθήνα με αποτέλεσμα 121 νεκρούς: 103 Ελληνοκύπριους επιβάτες, 12 Ελλαδίτες και 6 μέλη του πληρώματος. Ήταν μια τραγωδία, η οποία υπό τις συνθήκες που συνέβη, συντάραξε την κοινωνία της Κύπρου και της Ελλάδας.

Πρόεδρος της ΚΔ ήταν ο Τάσος Παπαδόπουλος (πρόεδρος του 3^ου σε ποσοστό κόμματος, του ΔΗΚΟ, ο οποίος είχε υποστηριχτεί από το ΑΚΕΛ για να εκλεγεί πρόεδρος) και υπουργός συγκοινωνιών ο Θ. Θράσου.

Οι συγγενείς, φίλοι και γνωστοί των θυμάτων ζητούσαν απαντήσεις για τα αίτια του δυστυχήματος και απαιτούσαν την καταδίκη των υπευθύνων. Την ίδια απαίτηση είχε ολόκληρη η κοινωνία της Κύπρου, πιστεύω και της Ελλάδας.

Η διερεύνηση των αιτίων του δυστυχήματος ανατέθηκε σε εξειδικευμένη επιτροπή υπό τον Ελλαδίτη απόστρατο αξιωματικό της ΠΑ Ακριβό Τσολάκη. Το πόρισμα της επιτροπής κατατέθηκε στο κακουργιοδικείο Λευκωσίας στις 22.3.2010 (μετά από 4 1/2 χρόνια). Σύμφωνα μ’ αυτό, άμεσο αίτιο του δυστυχήματος ήταν ότι ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους παρανόησαν alarm που τους προειδοποιούσε για τη θέση που βρισκόταν το σύστημα συμπίεσης της καμπίνας κατά την απογείωση. Το σύστημα παρέμεινε “ανοιχτό” επιτρέποντας την άμεση επικοινωνία της καμπίνας με την εξωτερική ατμόσφαιρα. Έτσι όταν το αεροσκάφος, ακολουθώντας τις εντολές του αυτόματου πιλότου, έφτασε σε μεγάλο ύψος όλοι όσοι βρίσκονταν στο αεροσκάφος λιποθύμησαν λόγω έλλειψης οξυγόνου. Το αεροσκάφος συνέχισε την πορεία του καθοδηγούμενο από τον αυτόματο πιλότο μέχρι το σημείο που είχε προσδιοριστεί εκ των προτέρων από τους χειριστές (πάνω από το Γραμματικό), οπότε άρχισε να κάνει κύκλους αναμένοντας να αναλάβει τη διακυβέρνησή του ο κυβερνήτης. Αυτό δεν έγινε ποτέ αφού κυβερνήτης/συγκυβερνήτης ήταν λιπόθυμοι. Το αεροσκάφος έπεσε μόλις τέλειωσαν τα καύσιμα. 

Οι άμεσοι υπεύθυνοι για την τραγωδία ήταν ήδη νεκροί. Όμως, οι συγγενείς των θυμάτων και ολόκληρη η κοινωνία απαιτούσε εδώ και τώρα την τιμωρία των υπευθύνων. Όπως ήταν αναμενόμενο κατηγορήθηκαν επισήμως και παραπέμφθηκαν σε δίκη στο κακουργιοδικείο Λευκωσίας διάφοροι διευθυντές και υψηλά ιστάμενοι της εταιρείας (η οποία παρεμπιπτόντως έκλεισε μετά το δυστύχημα) για διάφορους λόγους. Ένας από αυτούς ήταν ότι ο κυβερνήτης και ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους ήταν ακατάλληλοι αφού δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν το alarm και κακώς η εταιρεία τους προσέλαβε, ανεξαρτήτως του αν διέθεταν όλα τα απαιτούμενα διπλώματα, πιστοποιητικά ικανότητας και εμπειρία. 

Επιπλέον το ζήτημα ήταν πρόσφορο για αντιπολιτευτική εκμετάλλευση, που ιδίως τον πρώτο καιρό μετά το δυστύχημα έγινε με ιδιαίτερη ένταση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και από όλα τα ΜΜΕ. 

Η θέση των δικαστών που θα δίκαζαν την υπόθεση ήταν πολύ δύσκολη. Από τη μια είχαν καθήκον να δικάσουν σύμφωνα με τους νόμους της ΚΔ και από την άλλη είχαν να αντιμετωπίσουν το λαϊκό συναίσθημα που απαιτούσε το «αίμα να ξεπλυθεί με αίμα» και αφού το αίμα των άμεσα υπευθύνων είχε ήδη χυθεί, απαιτούσαν το αίμα κάποιων άλλων.

Παρόλα αυτά στις 18.2.2013 οι δικαστές του εφετείου αθώωσαν τελικά όλους τους κατηγορουμένους, εφαρμόζοντας το νόμο, χωρίς να παρασυρθούν από το λαϊκό αίσθημα. 

Δεν έγινε το ίδιο στην αντίστοιχη δίκη που έγινε στην Ελλάδα, όπου 4 στελέχη της εταιρείας αρχικά καταδικάστηκαν σε συνολικά 124 χρόνια φυλάκιση, ενώ στη συνέχεια επιβλήθηκε στον καθένα 10-ετής φυλάκιση εξαγοράσιμη έναντι €80,000.]